БҰҰ Бас хатшысы Антониу Гутерриштің Қазақстанға ресми сапары

Бас хатшыны ҚР Сыртқы істер министрінің бірінші орынбасары Ақан Рахметуллин, Қазақстанның БҰҰ жанындағы Тұрақты өкілі Қайрат Омаров және БҰҰ-ның Қазақстандағы Тұрақты үйлестірушісі Микаэла Фриберг-Стори жылы қарсы алды.

Бас хатшы Гутерриш және оның делегациясы Алматыдағы БҰҰ Плазасына барып, БҰҰ-ның Қазақстанда жұмыс істейтін қызметкерлерімен кездесті. БҰҰ-ның Қазақстандағы ұжымы БҰҰ тұрақты даму мақсаттары бойынша тұрақты үйлестірушісінің жетекшілігімен 28 агенттік, қор және бағдарламалардан тұрады. Елдегі және аймақтағы операцияларды жеңілдету үшін БҰҰ екі қалада: Астана мен Алматыда орналасқан. Бүгінгі таңда Қазақстандағы БҰҰ жүйесінде 494 қызметкер бар, оның ішінде 427 ұлттық және 67 халықаралық қызметкерлер. БҰҰ Елдік тобымен кездесу барысында Бас хатшы БҰҰ-ның Қазақстандағы ұлттық реформаларды және кеңірек өңірлік даму мақсаттарын қолдауға бейілділігін атап өтті.

Одан кейін БҰҰ-ның Қазақстандағы түрлі бастамалары мен іс-шараларын көрсететін «БҰҰ және мен» көрмесіне қысқаша шолу жасалды. Бас хатшыға табандылығы, қайсарлығы мен жарқын болашаққа деген сенімі өз өмірін өзгертіп қана қоймай, тұрақты дамуға үлес қосқан қарапайым қазақстандықтардың хикаялары ұсынылды.

Сапар аймақтағы климаттың өзгеруінің салдарын зерттеу мен еңсеруде маңызды рөл атқаратын Орталық Азия өңірлік гляциологиялық орталығының баяндамасымен жалғасты. Орталық аймақтық ғылыми-зерттеу бағдарламалары бойынша ынтымақтасып, ЮНЕСКО-ның үкіметаралық гидрологиялық бағдарламасы сияқты жаһандық бастамалармен байланыс жасайды және климатқа әсер етуді бағалаудағы жергілікті тәжірибені арттырады.

Сол күні Астанаға келген Бас хатшы Гутерриш Қазақстан Президенті Қасым-Жомарт Тоқаевпен кездесті. Олар БҰҰ-Қазақстан ынтымақтастығын, оның ішінде 2030 күн тәртібін және Болашақ саммитін іске асыруды, сондай-ақ Орталық Азиядағы аймақтық интеграцияны талқылады. Бас хатшы Мемлекет басшысына ядролық қарусыздану және бейбітшілік бастамаларына жетекшілік еткені үшін және Үкіметтің БҰҰ-ға көрсеткен қолдауы үшін, оның ішінде Алматыда Біріккен Ұлттар Ұйымына кеңсе қамтамасыз еткені үшін алғыс білдірді.

4 шілдеде Бас хатшы ШЫҰ Саммитінің «ШЫҰ плюс» сессиясына қатысып, бірқатар екіжақты кездесулер өткізді. «ШЫҰ плюс» сессиясы барысында Бас хатшы БҰҰ Жарғысына, халықаралық құқыққа және Адам құқықтарының жалпыға бірдей декларациясына негізделген көпжақтылыққа ортақ ұстанымымызды растау қажеттігін атап өтіп, біздің көпжақты жүйеміздің орталық мақсаты бейбітшілік болуы керектігін атап өтті. Ол сондай-ақ бүгінгі күннің терең жаһандық бөлінулері екі экзистенциалды қауіп бойынша ілгерілеуге кедергі болып отырғанын атап өтті: төтенше климаттық жағдай және цифрлық технологиялар. Бас хатшы елдердің ортақ сын-қатерлерді шешу жолында бірігуінің сәтсіздігі біздің әлемдегі терең дисфункцияны көрсететінін және көпжақтылықтың кері шегініп бара жатқанын атап өтті.

Бас хатшы Гутерриштің сапары БҰҰ мен Қазақстан арасындағы берік серіктестікке ерекше назар аударып, тұрақты даму, климаттық іс-қимыл және аймақтық ынтымақтастық сияқты салалардағы ынтымақтастыққа назар аударады. Silkway TV арнасына берген сұхбатында Бас хатшы: "Мен Қазақстанның БҰҰ-дағы дауысы өте маңызды болып табылатын салаларды тізбектей аламын. Екінші жағынан, Қазақстан бейбітшілікті жақтағанда, қақтығысушы тараптарды олардың мәселелерін шешу үшін жақындастыруда әрекет еткенде, халықаралық істерде осынау адал делдал болған кезде, Қазақстан БҰҰ мақсаттарының өте маңызды құралына айналады», - деп атап өтті.

Сапар барысында Бас хатшы ХКҰ Ізгі ниет елшісі Димаш Құдайбергенмен де кездесті. Бас хатшы Димаштың дауысын дүниежүзіндегі миллиондаған адамдар еститінін, оның дауысы адам құқықтарын қорғап, жалпы сананы арттыра алатынын атап өтті. ХКҰ ізгі ниет елшілері бағдарламасы белгілі және құрметті мәдениет, өнер және спорт қайраткерлерін тартуға және қауіпсіз, тәртіпті және тұрақты көші-қонның маңыздылығына баса назар аудара отырып, көші-қонға қатысты мәселелерді көрсетуге бағытталған.

Отыз жылдан астам уақыт бойы БҰҰ Қазақстандағы түрлі бастамалар мен жобаларға белсенді түрде қолдау көрсетіп, әлеуметтік дамуға және ел азаматтарының өмір сүру сапасын жақсартуға ықпал етіп келеді. 2023 жылы Қазақстан Көміртегі бейтараптығы стратегиясын, жаңа Әлеуметтік кодексті қабылдау, цифрлық инклюзивті қызметтерді көрсетуді жеделдету және халықтың осал топтарының әлеуметтік-экономикалық құқықтарын қорғауды күшейту шараларын қабылдау арқылы тұрақты даму жолында одан әрі қадамдар жасады. Осы жетістіктерді қолдау үшін БҰҰ саяси кеңестер берді, халықаралық нормалар мен стандарттарды алға тартты және тұрақты даму мақсаттарына жету үшін каталитикалық бағдарламаларды жүзеге асырды.